Mevlana’nın hayatı ile ilgili bilinmesi gerekenler;

1207 Horasan’ın Belh bölgesinde doğmuştur.
Annesi Belh Emiri Rükneddin kızı Mümine Hatun’dur. Babası alimlerin sultanı olarak bilinen Muhammed Bahaddin Veled’in oğlu Hüseyin Hatib’dir.
Mevlana’nın kökeni Tacik, Türk ve Fars şeklinde tartışmalara konu olmaktadır.
Dönemin İslam Kültür merkezleri arasında yerini alan Belh kentinde hocalık yapmıştır.
1232 senesinde Konya’ya gelen Seyyid Burhaneddin manevi türbesi altına girmiştir. Toplam 9 sene ona hizmet etmiştir.
Mevlana’nın sanat hayatı boyunca yazdığı en büyük eseri Mesnevi olmuştur.
Celaleddin-i Rumi’nin temel öğretisi olarak bilinen tevhid düşüncesi etrafında örgütlenmektedir.
Mevlana yazdığı eserlerin çoğunu Farsça kaleme almıştır. Fakat bunun yanı sıra nadiren de olsa Türkçe, Rumca ve Arapça ’da kullanmıştır.
Konya’da yazmış olduğu Mesnevi’si ise Fars diliyle yazılmıştır.
Eserleri yazıldığı orijinal haliyle halen günümüze kadar okunmaktadır.
Büyük İran’da ve Farsça konuşulmakta olan yerlerde sıkça okunan eserlerdir.
Eserlerin çevirileri ise özellikle Azerbaycan, Türkiye, Güney Asya, ABD gibi ülkelerde yaygın bir şekilde okunmaktadır.
Mevlana, 17 Aralık 1273 senesinde tam 66 yaşında vefat etmiştir.